Ο Δικηγορικός Σύλλογος Σύρου είναι αν όχι ίσως ο αρχαιότερος, τουλάχιστον ένας από τους αρχαιότερους (πρώτους) δικηγορικούς Συλλόγους του κράτους.
Πρέπει να ιδρύθηκε σχεδόν μαζί με τα δικαστήρια της Σύρου για τα οποία ως γνωστόν γίνεται λόγος το πρώτον επί Καποδίστρια (Ίδρυση Εμποροδικείου στη Σύρα δυνάμει του υπ’ αριθμ. 10/15-12-1828 ψηφίσματος «περί διοργανισμού δικαστηρίων» άρθρα 19-25) και μετέπειτα βέβαια επί Όθωνος δυνάμει του από 16/10-5/11/1834Β.Δ δημοσιευθέντος στο ΦΕΚ 38, 5/11/1834περί «1) της εποχής, καθ’ ην εμβαίνει ες ενεργείαν ο Οργανισμό Δικαστηρίων και η Ποινική Δικονομία. 2) Περί του αριθμού των καθέδρων και της δικαιοδοσίας των Δικαστηρίων του Βασιλείου. – Κατάστασις της εγκληματικής Δικαιοσύνης». Το άνω Β.Δ έχει δημοσιευθεί στα Ελληνικά και δίπλα στα Γερμανικά. Δυνάμει του Βασιλικού αυτού διατάγματος ιδρύθηκε το Πρωτοδικείο και Εμποροδικείο Σύρου ενώ ήδη λειτουργούσε το Ειρηνοδικείο Σύρου καταργηθέν αργότερα & συσταθέντος του Ειρηνοδικείου Ερμουπόλεως (βλ. και εκδ. Δ.Σ.Σ., 1995, «ΤΑ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΔΙΚΗΓΟΡΟΙΣΥΡΟΥ»).
Πρέπει να σημειωθεί ότι ημέρα ενάρξεως των εργασιών των πρωτοσυσταθέντων τακτικών δικαστηρίων ορίσθηκε η 25η/1/1835, ημερομηνία κατά την οποία άρχισε να ισχύει ο οργανισμός των δικαστηρίων και συμβολαιογράφων, μεταφρασθείς εκ της γερμανικής από τους Κ. Σχινά και Α. Πολυζωϊδη και δημοσιευθείς στο παράρτημα του υπ’αρ. 13 φύλλου της επισήμου εφημερίδος του 1834. Στον οργανισμό αυτό γίνεται αναφορά και περί δικηγόρων και δικηγορικών Συλλόγων, τροποποιηθέντος αυτού έκτοτε πολλαπλώς.
Ανακοινώσεις και δημοσιεύματα που αφορούν τον Δικηγορικό Σύλλογο ή δημοσιεύσεις του ιδίου του Συλλόγου απαντώνται σ’ εφημερίδες της εποχής εκείνης επί παραδείγματι έχουμε μια αναφορά στον αριθμό των εν Ερμουπόλει δικηγόρων στο φύλλο 203 της 6ης/2/1843 (έτος στ’) της Συριανής εφημερίδος Ο ΕΡΜΗΣ [ο πλήρης τίτλος είναι Ο ΕΡΜΗΣ, ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΝΗΣΟΥ ΣΥΡΟΥ, ΕΜΠΟΡΙΚΗ, ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ, ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΓΓΕΛΙΩΝ] στο οποίο δημοσιεύεται ο «ΩΣ ΕΓΓΙΣΤΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΞ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΕΡΜΟΥΠΟΛΕΩΣ ΓΕΝΝΗΘΕΙΣ ΚΑΤΑ ΤΟ 1841 ΕΤΟΣ. Επίσης στο φύλλο 236 της 25ης ΣΕΠ. 1843 της ιδίας Εφημερίδος και στην σελίδα (3) απαντάται δημοσίευση του Δικηγορικού συλλόγου Ερμουπόλεως υπογεγραμμένη από τα μέλη του οι οποίοι αποδίδουν εύσημα σε πρώην δικαστές των Δικαστηρίων της Σύρου.
Είναι ακόμη γνωστόν ότι ο Γεώργιος Καλόγνωμος, δικηγόρος ορκίσθηκε δημότης Ερμουπόλεως το 1834.
Τέλος δύο σημαντικά δημοσιεύματα του εν Σύρω δικηγορικού Συλλόγου (για τον οποίον γίνεται μνεία και στο βιβλίο του Τιμολέοντος Αμπελά δικηγόρου τότε Σύορυ και ιστορικού σελ. 610 και σημ. 1 και 637, 638 και σημ. 2) είναι 1. Η ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΩΝ ΠΑΡ’ ΗΜΙΝ ΙΣΧΥΟΝΤΩΝ ΝΟΜΩΝ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΕΥΤΑΞΙΑΣ ΤΩΝ ΔΙΚΑΣΤΙΚΩΝ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΕΩΝ υπό του ΕΝ ΣΥΡΩ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ τύποις «προόδου» 1877 (βλ. ΔΗΜ. ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΕΡΜΟΥΠΟΛΕΩΣ. Κατάλογος σελ 326 αρ. 1153 εκδ. Δημ. Βιβλ. Ερμ/λεως και Εταιρείας Μελέτης Νέου Ελληνισμού 2003).
- ο ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ του ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΣΥΡΟΥ ΕΓΚΡΙΘΕΙΣ ΥΠΟ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ, εν ΕΡΜΟΥΠΟΛΕΙ τύποις «ΠΑΤΡΙΔΟΣ» 1910. (βλ. Η ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΣΤΑΥΡΟΥ Ι.ΒΑΦΙΑ. Κατάλογος σελ. 193 αρ. 761 έκδοση Δήμου Ερμουπόλεως και Ινστιντούτου Μεσογειακών Σπουδών Σεπ. 2001).
Τέλος βλ. σχετικά και αναφορές στους δικηγόρους Σύρου στον Κατάλογο της βιβλιοθήκης Στ. Βαφία σελ. 92 αριθμ. 302, Κατινάκης Στέφανος Λ. «Ανατολικός οδηγός ………… Έκδοσις Ενδεκάτη ……….. 1874, και Οδηγό Δημοτικού Αρχείου Ερμουπόλεως 1821- 1949, εκδ. Εταιρείας Μελέτης νέου Ελληνισμού, 1987 σελ. 20, 220 και Δικ. Σύλλογος σελ. 646 αίθουσα Δικ. Συλλόγου), αλλά για τους δικηγόρους Σύρου γράφει και ο Εμ. Ροϊδης «οστρακολογία σελ. 120-121 β’ τόμος Απάντων εκδ. ΕΡΜΗΣ 1978).
Αυτά τα λίγα έχoμε να συνεισφέρομε πιεζόμενοι χρονικά και γι΄ αυτό αν έχει παρεισφρήσει κάποιο λάθος ελπίζομε να θεωρηθεί συγγνωστό. Τέλος δεν έχομε ανεύρει προς το παρόν αν υπάρχουν κάπου παλιά αρχεία δηλ. προ του 1926 Δ.Σ.Σ. ώστε να υπάρξει πλήρης και λεπτομερειακή έρευνα και καταγραφή της ιστορίας του Δικηγορικού Συλλόγου. Επιφυλασσόμεθα λοιπόν στο μέλλον συμπληρώνοντας και ανανεώνοντας αυτό το ιστορικό.